wtorek, 29 maja 2012

Sąsiadka z Labiryntu Fauny


Matury już za nami, ale na ćwiczenie analizy tekstów poetyckich zawsze jest czas, zatem Druh Boruch będzie próbował dokonywać wnikliwego spojrzenia na poezję. A poezja - jak sama nazwa wskazuje - jest poetycka, piękna i w ogóle taka, że ach. Po prostu czytać! Dzisiaj na warsztacie mamy połączone siły zespołów disco polo: Toples oraz Hunter. O przepraszam, ten drugi gra chyba coś z pogranicza reggae oraz pogańskiego country, ale to szczegół. Oba teksty są niezwykle głębokie, więc ich zestawienie nie powinno dziwić nikogo, kto uważa się za konesera ars poetica. Zaczynajmy!

Sama w domu jest, jej mąż pracuje w nocy
Wiesz dokładnie że, nie może was zaskoczyć.
Pukasz do jej drzwi, otwiera Ci pół naga
Zdobyć doświadczenie, Sąsiadka pomaga

Podmiot liryczny podkreśla samotność opisywanej kobiety. Proszę zwrócić uwagę na archetypowość nakreślonej sytuacji lirycznej. Jest noc. Dziewczyna znajduje się sama w domu i oddaje się marzeniom. Może studiuje Pascala, albo Kierkegarda. Zważywszy na fakt, że noc jest symbolem wiedzy tajemnej, można stwierdzić z całą pewnością, iż wchodzący do domu mężczyzna dozna iluminacji. Miłość erotyczna zespoli się z poznaniem arkanów wiedzy. Nagość dziewczyny symbolizuje jej duchową gotowość na przemianę - siebie i spotkanego mężczyzny.

Jesteś królem świata
W twoim małym śnie
Tu nieodwracalne
W żywe zmienia się
Zło zwyciężasz dobrem
Nie wiesz co to lęk
Nieprawdopodobne...
W pewność zmienia się...
Zmienia cię...

Powyższe słowa kieruje do adresata wspomniana powyżej kobieta. Mężczyzna znalazł się w tajemniczym domostwie, skąd nie ma już wyjścia. Musi zespolić się z niewiastą, niczym złapany w pułapkę ptak, jeszcze czuje wątpliwości, jeszcze miota się między wiedzą, a ignorancją. Dochodzi do zbliżenia i "nieprawdopodobne zmienia się w pewność". Paradoks ów będący oksymoroniczną antytezą podkreśla sytuację, w której znalazł się nieświadomy, tego, co go za chwilę czeka, mężczyzna.

Nie da Ci tego Ojciec, nie da Ci tego Matka
Co może dać Ci dzisiaj, Twa bliska Sąsiadka.
Nie da Ci tego żona, nie da kufelek piwka
Co może dać Ci dzisiaj Sąsiadka z naprzeciwka

Nastrój wiersza ponownie ulega zmianie. Anafory i rytmiczność zaznaczają, że człowiek, który znalazł się w domu swojej tajemniczej sąsiadki, doznał oświecenia i wie już, czym ma się kierować w życiu. Ani żona, ani matka, czyli przecież osoby najbliższe, nie będą w stanie ugasić faustycznego głodu rozpalonego do granic umysłu mężczyzny. Podobną sytuację skreślił Krasiński w "Nie - boskiej komedii". Tam Dziewica kusi Męża swoim ciałem. Mąż odchodzi od Żony i ponosi klęskę. Dał się zwieść. A co się stało w omawianym przez nas liryku?

W twoim świecie cudów
Jest ogromny mur
Mieszka za nim Pokrak
Zna miliony bzdur
Jeśli w to uwierzysz
Wszystko zmieni się...
Niewyobrażalnie...
Zmieni się...


Widać, że nasz bohater również został wykorzystany. Sąsiadka została nazwana Pokrakiem. To mistyczne imię nosi zapewne po legendarnym władcy Krakowa - Kraku, skąd wnosić możemy, że sytuacja liryczna rozgrywa się w Małopolsce. Kobieta milionami bzdur skusiła mężczyznę i znów mamy do czynienia z metamorfozą. "Zmieni się" - mówi podmiot liryczny, mając na myśli egzystencję człowieka, który, nieświadomy grożącego mu niebezpieczeństwa, udał się na nocną wizytę do sąsiadki.

Robisz pierwszy krok, wiesz czego oczekuje
Czeka kiedy znów, Twe żądło Ją ukłuje.
Ranek zbliża się, wychodzisz niewyspany
Plan dzisiejszej nocy, wzorowo wykonany.

Wiersz kończy się niespodziewaną puentą. To, co wydawało się zagrożeniem, niebezpieczeństwem, okazuje się tylko banalną przygodą. Wiedza tajemna - czymś błahym i nieistotnym. A może nie? A może tajemnicza sąsiadka zmieniła bohatera w pszczołę? Wszakże podmiot liryczny pisze o żądle, które ma wkrótce ukłuć (i to kolejny raz) samotną kobietę. Jaki jest cel tego ukłucia, wie tylko podmiot liryczny. I tak kończy się niezwykły utwór opowiadający o sąsiadce z labiryntu Fauny. Kobiecie magicznej, potrafiącej wabić adoratorów, a potem zmieniać ich w przedstawicieli królestwa zwierząt. W końcu Labirynt Fauny jest miejscem, w którym każdy może przetransformować swoją ludzką powłokę w borsuka, bobra, krokodyla, a nawet myszę polną.

P.S. Wykorzystano fragmenty tekstów "Sąsiadka" Toples oraz "Labirynt Fauna" Hunter. Redakcja długo zastanawiała się, który bardziej wzrusza. Pojedynek skończył się remisem.

1 komentarz: